İstanbul Gezi Rehberi

İmparatorluklar şehridir İstanbul. Bizans’ın ve osmanlı’nın başkentidir, türkiye’nin kalbidir. Medeniyetinin merkezini buraya taşıyan her millet maharetim ortaya dökmüş, sanatının ve kültürünün yansımalarını en iyi biçimde oluşturmaya bakmış. Tarihi dokunun en yoğunlaştığı sultanahmet, bizans ve osmanlı eserlerinin yarışmasının mekânıdır;

Bir tarafta ayasofya, karşısında sultanahmet camii. Tarihi at meydanı, yerebatan sarnıcı, dikilitaş, burmalı sütun, alman Çeşmesi, üçüncü ahmet Çeşmesi dünyanın her yerinden gelenlerce ziyaret edilir. Topkapı sarayı bilmekte ki İstanbul’un gururu o. Sultanları ağırladığı yüzyılların yorgunluğunu müze olarak atmaya bakmakta. Eminönü, yeni cami, mısır Çarşısı, rüstempaşa camii, tahtakale, tarihi postane, sirkeci garı, sepetçiler kasrı’nı barındırırken beyazıt meydanı, yangın kulesi ve kapalıçarşı’nın karmaşasıyla yüz binleri kendine çeker. Mimar sinan’ın kalfalık eseri süleymaniye camii bu görkemin orta yerinde İstanbul’u dinlemeye devam eder.

Tarihi yerler: binyılların yaşanmışlığı, İstanbul’un kısa zamanda her noktasında ihtişamlı eserler yapılmasını sağlamış, İstiklal caddesi buluşma noktası olduysa bunu her köşesindeki tarihi apartmanları, kiliseleri, sinagogları, hanları, pasajları, balo salonlarıyla sağladı. Hezarfen’in havalandığı galata kulesi, atatürk’ün son yıllarını geçirdiği dolmabahçe sarayı, vazgeçilmez boğaz görüntüsünün kaynağı ortaköy camii gibi mekânlar, tophane, karaköy, galata gibi tarihi semtler İstanbul’un ışıldayan yüzünü meydana getiriyor. Anadolu yakası ihtimal dahilinde sayıca geride fakat bu onun bünyesindekilerin değerini azaltmıyor. Hatta denizin ortasındaki kız kulesi’nin varlığı kafi.

Değil İstanbul’un ihtimal dahilinde de dünyanın en görkemli istasyonu Haydarpaşa garı, ihtişamlı selimiye kışlası, kuleli askeri lisesi, yalılarıyla kanlıca ve kandilli, camilerin süslediği Üsküdar, İstanbul’un asya topraklarının görkemini meydana getiriyor. Tabii güzellikler: bir deniz kenti İstanbul; Orta yerini boğaz delmiş geçmiş, karadeniz’i marmara’ya taşımış. Bu boğaz, vaktinde her noktasında serin suyuna ve deli akıntılarına rağmen yüzenlere kucak açmış. Bugün boğazın kıyısında yürümek ve oturmak dahi bir İstanbul nimetidir, İstanbul’un denize girmek isteyenlere göstereceği yerleri mevcut. Kilyos, demirciköy, riva ve poyrazköy bu misyonun altından kalkabiliyor. İstanbul’un 4 kardeş semti mevcuttur. İkisi geçmişin gümrük kapıları, bugünün balıkçı semtleri anadolu ve rumeli kavağı’dır. Anadolu kavağı boğaza tepeden bakan yoros kalesi ile karşı yakadakiyse işinin ehli balık lokantalarıyla ünlü. Her ikisi de ufak koylarda denize girme lüksünü ziyaretçisine veriyor. öteki 2 kardeş isimlerini boğaza bekçilik yapan fenerlerden alıyorlar. Burada balıkçılık ön planda, deniz ruhu başroldedir. Anadolu feneri ve rumeli feneri hallerinden memnun, hiç değişmeden İstanbulluya kaçış noktası olmayı başarıyor.

Adalar: İki elin parmaklarından bir tane azlar. Büyükada, heybeli, burgaz, kınalı, sedef, yassı, sivri, tavşan ve kaşık isimlerini taşıyorlar. Ortak adları prens ada’ları. Büyükada dendiğinde akıla aya yorgi’de şarap içmek gelir. Rum yetimhanesi, troçki’nin 4 sene yaşadığı İzzet paşa’nın köşkü, halikarnas balıkçısı cevat Şakir’in, fahrelnisa Zeyd ve aliye berger’in doğup büyüdükleri, babaları Şakir Paşa’ya ait konak adanın mimarisinin, dil burnu ve yörükali plajı doğasının değerleridir. ismini bir vadinin ayırmış olduğu 2 tepenin heybeye benzer görüntüsünden alan heybeli ise değirmenburnu ve Çamlimanı’nın güzelliği, terk-i dünya manastırı’nın sessizliğiyle akıllara yer eder. İsmet İnönü, ahmed rasim ve rahmi gürpınar’ın müze evleri burdadır. Kim ne derse desin burgaz, sait faik’in ada’ sıdır. Balıkçıları, kedileri ve kalpazankaya’sı övünç kaynaklarıdır. Kınalı’ysa kısa zamanda vapur iskelesinin kenarındaki plajıyla ayrı bir keyfin merkezidir.

Polonezköy: İstanbul’un yakın gezi ve kaçamak noktalarından birisi olarak bilinmekte polonezköy. Doğrudur, burası kentin kısa zamanda her yerinden yarım saatte ulaşılabilecek bir konumda, yeşillikler içerisinde, özgün mimarisi, değişik kültür ve lezzetleriyle sürekli olarak cazibe merkezidir. Gür ormanları her mevsim farklı zerafetlere ve renklere bürünür, kısa zamanda her evin bahçesinde bulunan meyve ağaçlan mevsim tatlan sunar, sessiz patikaları uzun ve neşeli yürüyüşlere yol olur. Osmanlı devleti’nin çöküş sürecinde rusya, prusya ve avusturya tarafından işgal edilen polonya’nın özgürlükçü halkının, bağımsızlıklarını tekrar kazanana kadar sığındıkları ilk evveli adamköy, sonraları adampol ismini verdikleri bir köydür burası. Polonya artık serbest fakat onlar burayı vatan hileliler ve kendi kültürlerini de yaşatarak bütün dünyadan alaka gören bir özgünlüğe imza attılar. Polonezköy, İstanbul’un en çekici renklerinden biri olarak yaşamaya devam etmekte.

Atatürk arboretumu: ağaç laboratuvarı ya da müzesi olarak isimlendirilen, her birisi doğru ve itinalı bir biçimde etiketlenmiş ağaç, çalı ve ayrıca başka odunsu bitkilerin hep birlikte yetiştirildikleri ve sergilendikleri yerler, kısacası arboretumlar hem insanlara doğayı daha iyi tanıtım, ağaç sevgisini aşılama ve hem de ilmi inceleme ve incelemelerin yapılabilmesine olanak sağlayabilmek adına kurulur. Sarıyer yakınlarındaki atatürk arboretumu’nda irili ufaklı yamaçlar ve vadiler bulunmakta. Bu da farklı türlerin yetiştirilmesine olanak veriyor. Topografik yapısının çeşitliliği, 4 göleti ve belgrad ormanı’nın otsu ve odunsu tabii türlerini içerisinde barındırması onu imtiyazlı kılıyor. Sınırları içerisinde tarihi kirazlı bend’in bulunmuş olması bir İstanbul güzelliği. Atatürk arboretumu’nu gezenler İstanbul’a ve anadolu’ya ait türleri olduğu gibi japon şemsiye çamı, Çin su ladini, bataklık servisi, kaliforniya su sediri, Amerikalı sığlasi gibi uzakların türlerini de görebilecek, tanıyabilecek ve sevebilecek.

Çilingöz: İstanbul boğazı’nın batısından başlayıp bulgaristan sınırına dek uzanan kıyı şeridi yanlızca meraklısının bildiği bir noktacığı da yaşatır. Yeşilin bütün renkleri, Çatalca sahilinde deniz mavisiyle kavuşur ve Çilingoz’un güzelliğine dönüşür. Kilometrelerce uzayıp giden, alabildiğine geniş ince kumlu sahil burda yalnız değil. Karadeniz’in hırçınlığının karadaki tesiri falezler üzerlerindeki fosilleşmiş canlı kabuklarıyla oldukça ihtişamlı. Falezler yanlızca coğrafyacı veya jeologları değil, hayatla coşkulu bağ kurmuş herkesi heyecanlandıracak kadar etkileyici. Doğa buraya bir farklı davranmış. Suyun orta yerine düzlükler kondurmuş, içerisinde yüzülebilecek deniz mağaraları yaratmış, meraklısının beline kadar içine girip alabalık avlayacağı Çilingoz deresi’ni de unutmamış. Bu kadar çok güzelliğin küçücük bir koya ne şekilde sığdığı ise tabiat ananın kendine özgü oyunlarından biri olsa gerek. Türkiye’nin en ehemmiyetli ve en kalabalık kenti İstanbul’u aktarmak için bu kitapçığın tamamı luzumlu ihtimal dahilinde de. Bu sebeple yanlızca kentin ehemmiyetli yerlerini baslıklar halinde vereceğiz.

Müzeler

Arkeoloji müzesi, eski Şark eserleri müzesi, Çinili köşk müzesi, ayasofya müzesi, aya İrini anıtı ( St. İrene ) , divan edebiyatı müzesi ( Galata mevlevihanesi ) , büyük saray mozaikleri müzesi, fethiye müzesi ( Pammaklriston ) , kariye müzesi, hisarlar müzesi, İmrahor anıtı ( İlyas bey camii ) , türk İslam eserleri müzesi, topkapı sarayı, kişi mickiewicz müzesi, yıldız sarayı ve bağlı müzeleri, deniz müzesi, havacılık müzesi ( Genelkurmay Bşk. lığı müzesi ) , aşiyan müzesi, atatürk müzesi, itfaiye müzesi ( Kont szechenyi ) , Karikatür ve mizah müzesi, Şehir müzesi ( Belediye müzesi ) , Tanzimat müzesi, halı müzesi, türk İnşaat ve sanat eserleri müzesi ( Vakıflar genel müdürlüğü müzesi ) , türk vakıf hat sanatları müzesi, Çağlar boyu aydınlatma ve isıtma vasıtaları müzesi, deniz ve su Ürünleri müzesi, ayşe ve ercümend kalmık müzesi, hilmi nakipoğlu foto müzesi, hüseyin rahmi gürpınar müze-evi, mimar sinan Üniversitesi resim ve heykel Müzesi, ptt İstanbul müzesi ( Ulaştırma bakanlığı müzesi ) , Rahmi koç sanayi müzesi, sabancı Üniversitesi sakıp sabancı Müzesi, sadberk hanım müzesi, sait faik ( Abasıyanık ) Müzesi, Türkiye gazeteciler cemiyeti basın müzesi, türvak sinema ve tv müzesi, yap kredi vedat nedim tör müzesi

Camiler

Arap camii, ufak ayasofya camii ( Sergios bakhos kilisesi ) , Bodrum camii ( Myraleion kilisesi ) , kalendere camii, feneri İsa camii ( Konstantin lips manastırı ) , vefa kilise camii ( Hagios theodoros kilisesi ) , koca mustafa paşa camii ( Haghios andreas kilisesi ) , gül camii, ahmet pasa mescidi ( Haghios loannes prodromos kilisesi ) , murat pasa camii, molla sevdası camii, rum mehmet paşa camii, firuz ağa camii, zincirlikuyu camii, bali paşa camii, iskender pasa camii, sinan pasa camii, rüstem paşa camii, piyale paşa camii, azapkapı ( Sokullu ) Camii, İvaz saygıdeğer camii, molla Çelebi camii, takkeci İbrahim ağa camii, ağa camii, aziz mahmut hüdai camii, osman ağa camii, ayazma camii, İskele camii, laleli camii, zeynep sultan camii, beylerbeyi camii, emirgân camii, Şebsafa hatun camii, kilise ( Zeyrek ) Camii, selimiye camii, nusratiye camii, hırkai Şerif camii, dolmabahçe camii, ortaköy camii, teşvikiye camii, altunizade camii, Valide sultan camii, zühtü paşa camii, yıldız ( Hamidiye ) Camii, bebek camii.

Külliyeler

Eyüp sultan külliyesi, mahmut paşa külliyesi, fatih külliyesi, davut paşa külliyesi, çevik ali paşa külliyesi, ii. Bayezid külliyesi, sultan selim külliyesi, piri mehmet paşa külliyesi, Şehzade külliyesi, haseki külliyesi, Hadım İbrahim paşa külliyesi, kara ahmet paşa külliyesi, mihrimah sultan külliyesi, süleymaniye külliyesi, yasal sultan süleyman külliyesi, zal mahmut paşa külliyesi, sokullu külliyesi, Şemsi paşa külliyesi, kılıç ali paşa külliyesi, eski valide sultan külliyesi, cerrahpaşa külliyesi, yeni valide külliyesi, sultan ahmet külliyesi, Çinili külliye, köprülü külliyesi, merzifonlu kara mustafa paşa külliyesi, amcazade hüseyin paşa külliyesi, yeni valide külliyesi, Çorlulu ali paşa külliyesi, damat İbrahim paşa külliyesi, hekimoğlu ali paşa külliyesi, nurosmaniye külliyesi, laleli külliyesi, i. Abdulhamid külliyesi, Ufak saygıdeğer külliyesi sinagoglar ve kiliseler neve Şalom sinagogu, yanbol sinagogu, fener rum patrikhanesi, meryem ana rum kilisesi, İtalyan sinagogu, aşkenazi sinagogu,

Zülfaris sinagogu, sveti stefan bulgar kilisesi, studios

Manastın kilisesi, sergios-bakhos kilisesi, hagia eirene kilisesi, pantakrator manastır kilisesi, vefa kilisesi ( Hagios theoderos ) , nyrelaion manastır kilisesi, eglise d’hagia thekla manastırı.

Saray ve kasırlar

Dolmabahçe sarayı, Çırağan sarayı, yıldız sarayı, beylerbeyi sarayı, hidiv kasrı, küçüksu kasrı, ihlamur kasırları, maslak kasırları, sepetçiler köşkü, florya atatürk deniz köşkü, aynalıkavak yazlık köşkü, tekfur sarayı.

Çeşmeler

Sultanahmet Çeşmesi ( iii. Ahmet Çeşmesi ) , tophane Çeşmesi,Beykoz İshak ağa Çeşmesi, azapkapı saliha sultan Çeşmesi, ayazma Çeşmesi, Üsküdar iii. Ahmet Çeşmesi, göksu Çeşmesi.

Tarihi eserler ve Önemli yapılar

şehir surları, kız kulesi, galata kulesi, beyazıt kulesi, dikilitaş ( Theodosius sütunu ) , Örme sütun, arkadius sütunu, Çemberlitaş ( Konstantin sütunu ) , gotlar sütunu, yılanlı sütun, kız taşı, hipodrom, köprüler ve boğaziçi, galata köprüsü, taksim atatürk anıtı.

Korunan alanlar

Göknarlık tabiat koruma alanı, polonezköy tabiat parkı, türkmenbaşı tabiat parkı, subaşı havuzlar Çınarı tabiat anıtı.